Egretta Garzetta
Նա
Բարձրացանք հարսի հետևից։ Անքան մարդ կար, որ սկզբում նույնիսկ չհասկացա, թե ուր է Սալոմեն։ Մինչև չտվեցին ճանապարհ դեպի նա։ Շունչս քիչ մնաց կտրվեր, երբ տեսա նրան։ Սովոր էի տեսնել նրան ջինսերով, մոռանում էի աղջիկ լինելը, նա դարձել էր իմ ընկերը։ Իսկ դիմացս կանգնածը հրաշք էր։ Քարացա մնացի, մինչև Մերին չբոթեց․ «Առաջ գնա՛»։ Մնացածը ինչ կատարվել է դրանից հետո չեմ էլ հիշում։ Ինչպես դուրս ենք եկել, գնացել հարսանեաց սրահ, ինչպես շնորհավորում էին․․․ գուցե ուրիշ տեղ էլ ենք եղել, ընդհանրապես ոչինչ չէի հասկանում․ ուշք ու միտքս Սալոմեն էր։ Աշխատում էի նրան չնայել, սակայն աանհնար էր։ Հետո էլ վերջապես փեսա եմ չէ՞, ի՜նչ նրանից որ հիացել եմ, պոկ գալ չի ստացվում։ «Ի՜նչ լավ ես խաղում»,—շշնջաց նա ականջիս երբ կանգնել էինք սեղանի մոտ։ Ժպիտս մարեց ու կորավ։ Ներքև իջա երկնքից։ Եթե Սալոմեն ուշադրությունը չշեղեր մոտեցող հյուրի վրա, ապա խիստ զարմացած կմնար այս փոփոխությունից։ «Չէ Միքայել հավաքվիր,– ասացի ինքս ինձ,– պլանից չշեղվես»։ Բայց Սալոմեի շողշողուն կերպարանքը ստիպում էր վերանայել մտադրությունս։ Նույնիսկ չար մտահղացում առաջացավ մոտս երբ հարսիկի պար էր պարում․․․ թող քնի իմ սենյակում, ոչ թե քրոջս․․․ չէ որ այս գիշերվանից իմ կինն է․․․ սակայն իսկույն հավաքեցի ինձ․․․ ամոթ է․․․ օգտվել աղջկանից, ով քո խելքին եկել հավատալով հարսանյաց սրահ է հասել, որպեսզի երկուսդ էլ ստանաք ազատություն․․․ տմարդիությու՛ն․․․ հանկարծ հիանալի միտք ծագեց իմ գլխում․․․ ինչ կլինի երկարացնենք այս բեմադրությունը ու միասին մեկնենք Ամերիկա, հեռու բոլորից։ Ինքս կզբաղվեմ իր սիրելի երգով, Սալոմեն էլ կսովորի։ Բայց ինչու՞ նման փոփոխություն ծագեց ուղեղում չէի կարողանում բացատրել։ Սալոմեն անվերջ պարում էր։ Թիթեռնիկ էր դարձել այսօր։ Ինչու՞ չէի նկատել ի՜նչ գեղեցիկ է նա։ Ի՜նչ իմանար ինչ է կատարվում իմ ներսում։ «Ինձ մի երգ կնվիրե՞ս»,—մոտեցավ նա ու բռնեց ձեռքս։ Ժպիտը նույնիսկ աչքերն էր լուսավորում։ Տեսնես այսպես ազատ կբռներ ձեռքս, եթե իմանար, որ այդ ձեռքը սկսել է դողալ իրեն վալսի ժամանակ գոտկատեղից բռնելուց, ուզում է գրկել ու բաց չթողնել․․․ ու բանն այն էր, որ պատրաստ է հուր-հավիտյան այդպես մնալ․․․ կպահե՞ր իրեն այսպես անկաշկանդ ու վստահ, եթե իմանար, որ գիշերը մնալու է իմ սենյակում, ոչ թե Մերիի։ Ի՞նչ պատահեց ինձ․․․ մի՞թե սիրահարվեցի․․․ չէր կարող պատահել․․․ ես երեխա չէի․․․ քսաներկու տարեկան ․․․ բայց կատարածս գործողությունները դավաճանում էին ինձ։ Երկու ձեռքով բռնեցի օրիորդի ձեռքը ու համբուրեցի․ «Քե՛զ, ե՛ս սիրտս եմ նվիրել, ու՜ր մնաց մի երգ»։ Անակնկալի եկած նորահարսը ետ քաշեց ձեռքը․ «Մի՜ք, ի՜նչ ես անում․․․ լրիվ դերի մեջ ես»։ Ծիծաղեցի ու թևից հետևիցս քաշելով գնացի դեպի երաժիշտները։ Արդեն չեմ էլ հիշում ինչ երգ եմ երգել, ինչ-որ ուրախ երգ, բայց երբեք չեմ մոռանա նրա հիացմունքով լի աչքերը։ «Ի՜նչ սիրուն ես երգում։ Աստվա՜ծ իմ, դու հրաշալի ձայն ունես»,—անվերջ կրկնում էր նա։
Երեկոյան բոլորից թաքուն հարցրեց․ «Դե՜, ե՞րբ ենք ավարտելու հանդեսը։ Չեկա՞վ կուլմինացիոն պահը»։ Սիրտս դող ընկավ։ Վերջերս պայմանավորվել էինք հենց հարսանիքի ժամանակ, հայտարարելու ենք մեր խաբեությունը, բայց չէի ուզում․․․ հիմա՛ չէի ուզում․․․ վայրկյանում հիշեցի մեր անց կացրած օրերը։ Այն ժամանակ ընկեր էր, բայց հիմա հարսի շորով․․․ Կույր էիր Միքայել։ Օդի մեջից հորինեցի․ «Սալոմե, կարևոր բան ունեմ ասելու, այսօր կմնանք հյուրանոցում, իսկ հետո կպարզենք, թե ինչ ենք անելու»։ «Ի՞նչու,—ջղայնացած ասաց օրիորդը,—պայմանը մի՛ խախտիր»։ «Չեմ խախտում, ուղղակի բացահայտվեցին ուրիշ գործեր»։ «Ե՞րբ, հարսանիքի ժամանա՞կ»։ Նրա դեմքից կորավ անհոգ արտահայտությունը։ Բայց համոզեցի ու հյուրանոց գնացինք։ Իհարկե տարբեր համարներում մնացինք։ Մեջս ամեն ինչ տակնուվրա էր եղել։ Կորցրի հանգիստս․․․ ի՞նչ էի անելու․․․ բաց թողնել չէի ուզում, բայց և խաբել ստորություն կլիներ․․․ եթե՞ զգացմունքներս անցողիկ են, ապա բաց կթողեմ նրան, նա ազա՛տ է, ու հարազատներին սպասում է մեծ անակնկալ, իսկ եթե հակառա՞կը․․․ հապա ի՞նչ․․․ մտածում էի կատարվածի մասին։ Ոչ թե խաբկանք հարսանիքի, այլ իմ խաբկանք սիրո մասին։ Չէինք պլանավորում, որ այսպես երկարելու է․ կեղծ հարսանիքը թմբուկների ու շեփորների երաժշտության տակ հայտարարվելու էր դերասանական ներկայացում։
